Üniversite tercihlerinin yapıldığı bu dönemde, özel ve vakıf üniversitelerinin açıkladığı yeni dönem ücretleri öğrencileri ve aileleri zorluyor. Eğitim hayallerini şekillendirmeye çalışan gençler, artan maliyetler karşısında kritik kararlar vermek zorunda kalıyor.
Üniversite hayali kuran yüzbinlerce genç için tercih süreci heyecanlı ama bir o kadar da zorlu geçiyor. Tercih listesini hazırlarken sadece başarı sıralamaları değil, eğitim maliyetleri de karar üzerinde büyük etki yaratıyor. Son yıllarda hızla artan özel üniversite ücretleri, birçok aileyi ekonomik anlamda sınırlarının ötesine itiyor. 2025-2026 eğitim öğretim dönemi için açıklanan yeni fiyatlar, yükseköğretim sisteminde fırsat eşitsizliğini daha da görünür hale getirdi.
Özel Üniversite Ücretleri Ne Kadar Oldu?
Özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde bulunan vakıf üniversiteleri, bu yıl eğitim ücretlerine yüzde 50’ye varan oranlarda zam yaptı. Sağlık, hukuk ve mühendislik gibi bölümler, en pahalı alanlar arasında yer aldı. Bazı örnekler şöyle:
- Tıp Fakültesi: Yıllık 350.000 TL ile 500.000 TL arasında
- Hukuk Fakültesi: 250.000 TL’ye kadar çıkan ücretlerle öne çıkıyor
- Mühendislik ve Mimarlık: Ortalama 180.000 – 250.000 TL arası
- İletişim, İktisat, Psikoloji: 100.000 TL’den başlayan fiyatlarla tercih listesinde
Ücretler, burs oranlarına ve ödeme planlarına göre değişkenlik gösterebiliyor. Ancak yüzde 25 veya yüzde 50 burslu bölümlerde dahi, kalan bedeller aileler için ciddi bir yük anlamına geliyor.
Devlet Üniversiteleri de Artık Bedava Değil
Her ne kadar devlet üniversitelerinde öğrenim ücretsiz gibi görünse de, katkı payları, yemek, ulaşım, yurt ve kırtasiye masrafları birleştiğinde yıllık maliyetler göz ardı edilemeyecek seviyelere ulaşıyor. Bir öğrencinin büyükşehirdeki devlet üniversitesinde okuması, barınma dâhil yıllık ortalama 80.000 – 120.000 TL’ye mal olabiliyor.
Ailelerin karşı karşıya kaldığı bu tablo, hem tercihleri etkiliyor hem de mezuniyet sonrası borç yükü riskini artırıyor.
Burs ve Kredi Umudu
Gençlerin en büyük umudu ise devletin sağladığı KYK bursları ve öğrenim kredileri. Ancak bu desteklerin miktarı, artan üniversite fiyatları karşısında yetersiz kalıyor. 2025 yılı itibarıyla KYK burs miktarı aylık 2.750 TL’ye yükseltilmiş olsa da, bu tutar sadece yurt, yemek ve ulaşım için bile çoğu zaman yeterli olmuyor.
Vakıf üniversiteleri de başarı bursları, ihtiyaç bursları ve özel teşvik burslarıyla öğrencilere destek sunsa da, bu destekler çoğu zaman kontenjanla sınırlı kalıyor ve başvuru sürecinde ciddi rekabet yaşanıyor.
Gençler Tercih Yaparken Ne Yapmalı?
Artan üniversite fiyatları karşısında gençlerin bilinçli kararlar vermesi gerekiyor. İşte tercih sürecinde dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar:
- Burs olanakları detaylı incelenmeli
- Kampüs yaşam giderleri mutlaka hesaba katılmalı
- Yurt olanakları ve kira fiyatları dikkate alınmalı
- İş imkânı sunan üniversiteler öncelikli tercih edilmeli
- Ulaşım ve şehir dışı masrafları göz ardı edilmemeli
Bazı üniversiteler öğrencilerine yarı zamanlı iş imkânı sunarken, bazıları mezuniyet sonrası iş garantisi gibi uygulamalarla dikkat çekiyor. Bu tür avantajlar, yalnızca eğitim değil aynı zamanda ekonomik sürdürülebilirlik açısından da tercihleri şekillendiriyor.
Aileler İçin Ciddi Bir Yük
Üniversite eğitimi artık sadece akademik bir mesele değil; aile bütçesini doğrudan etkileyen ekonomik bir karar haline gelmiş durumda. Giderek artan özel okul fiyatları ve yaşam giderleri, orta gelirli ailelerin çocuklarını okutma mücadelesini daha da zorlaştırıyor.
Birçok aile, çocuğunun üniversite eğitimi için kredi çekmek, sigorta poliçesini bozmak ya da ikinci bir işe başlamak zorunda kalabiliyor. Bu durum, eğitimdeki sosyal adaletin ne denli zedelendiğini de gözler önüne seriyor.
Üniversite fiyatlarının bu denli yükseldiği bir dönemde, eğitim artık sadece bir sınav başarısı değil, aynı zamanda maddi güçle doğru orantılı bir hedef haline gelmiş durumda. Öğrenciler ve aileleri bu dönemeçte yalnızca meslek değil, aynı zamanda hayatlarının ekonomik planlamasını da yapmak zorunda kalıyor. Bu gerçeklik, Türkiye’deki yükseköğretim politikalarının gelecekte yeniden ele alınmasını zorunlu kılıyor.
